„Изгради ја иднината во дома – Стоп на Миграција“ – Mendi Qyra
Недостатоците кои манифестираат хронолошки симптоми координирани во подолг временски период, потребен им е само систематски пристап кон нивно идентификување и третмани на истите. Република на Северна Македонија како земја одвоена од претходниот систем, имаше среќа да се отцепи без конфликт и овој статус за нејзина среќа, но не и за другите земји, но од среднорочен и долгорочен аспект, истото не беше во корист на социо-економскиот план.
Оваа земја често претставува проблем не само за своите граѓани, но и за регионот, фотографијата од последните години најдобро го докажува тоа, каде нашата земја ги отвори вратите за соработка, но и за избегнување проблеми со соседните земји, со што се компромитира речиси сето она што нашата земја го прогласи за своја или како своја единствена вредност.
Со отстранувањето на бариерите за патување, членството во НАТО и сега ставено во напредна фаза на процесот за регионализација како предуслов за ЕУ, економијата но и целата наша држава, се наоѓа во незавидна ситуација, поради немањето исчекување на движења кои самите ги правевме, или ни беа побарани и наметнати.
Како резултат на ваквиот запоставен пристап, особено во клучните периоди за нашата земја, интересните групи и другите актери доаѓаат до израз и нивното значење се зголемува врз основа на она што го преземаат.
Движењата, кои во секој случај се позитивни, вклучително и либерализацијата на визите, со себе ги понесоа и последиците на кои не им беше посветено соодветно внимание од локалните институции, што требаше да им претходат со реални политики кои ќе спречат масовен егзодус на млади луѓе, додека приватниот сектор се наоѓаше во средината на се, играјќи ја улогата на гарант на општеството и владата, пополнувајќи ја државната каса, но од друга страна се обидуваше да најде начини.
Иселувањето на работната сила во Северна Македонија како проблем е комплицирано, затоа мора сериозно да се испитаат предизвиците со кои се соочува нашата економија, особено во однос на миграцијата на работната сила. Нашата цел како Стопанска комора веќе една година е да ја водиме дискусијата за ова важно прашање.
Загрижувачка е моменталната состојба на пазарот на труд. Се зголемува бројот на млади кои ја напуштаат земјата за да најдат работа во други земји, додека нашите претпријатија се соочуваат со недостиг од работници. Овој феномен на иселување на работната сила не се случува само од финансиски аспект, мора да се земат предвид и многу други фактори како што се здравствениот систем, образованието, правната сигурност во државата и многу многу други фактори.
Ако Северна Македонија има за цел да биде конкурентна на меѓународниот пазар и да има стабилна економија во иднина, мора да создадеме поатрактивна и постимулативна средина за работната сила. Но, за жал, ние како држава почнавме да ја губиме конкурентноста во однос на земјите од регионот, во однос на платите на работната сила, каде што тоа доаѓа како резултат на многу бариери со кои се соочува нашата земја, едната и главната од нив се високите придонеси на платите, каде за 1000 евра од нето плата плаќаме дополнителни 52%. Врз основа на деталните анализи што ги направивме, тие покажуваат дека сме најскапи во регионот и во Европа.
Досегашното барање на СКСЗМ за намалување на придонесите од 47,5% на 32% од минималната нето плата е предуслов за зголемување на платите на вработените, со што се создава долгорочна перспектива на граѓаните во државата. На овој начин ќе го поттикнеме економскиот раст и ќе го запреме заминувањето на сегашните вработени и вработувањето на младите.
Како резултат на тоа, во рамките на напорите за подобрување на социо-економскиот стандард, со намалувањето на придонесите, бараме минималната НЕТО-плата да се зголемува на ниво од 30.000 денари.
Загрижувачки е што освен СКСЗМ, немаме други иницијативи во однос на борбата против миграцијата. Без да сакаме да потцениме нечија работа, но институциите ретко покажуваат проактивен пристап, а токму кога истото е неопходно, ги наоѓаме во крајно непочитување.
Оваа наша трудољубивост и посветеност доаѓа како резултат на разбирањето на резултатите кои произлегуваат од различните анализи на СКСЗМ, затоа, покрај тоа што сме национални и добронамерни за доброто на нашите сограѓани, ние сме принципиелни тргнувајќи од фактите кои се наоѓаат насекаде, но кои речиси сите ги игнорираат.
Ние како Стопанска Комора на Северо Западна Македонија ќе продолжиме да се залагаме за изнаоѓање иновативни и долгорочни решенија за предизвиците на младите кои бегаат од Северна Македонија. Ова вклучува соработка со државните институции, приватните бизниси и јавниот сектор за да се развијат соодветни политики и програми кои ќе придонесат за зголемување на работните вештини и создавање можности за нашите млади. Преку соработка и заедничка определба ќе можеме да и дадеме можност на нашата земја да создаде вистинска економија со постабилен пазар на труд што ќе овозможи напредок и визија на вредните бизнисмени во земјата.
Немаме друга порака освен да ве повикаме „Градете ја иднината дома, Стоп со миграцијата“.
Она што е јасно е одразот дека овој проект е долгорочен, но во државната меморија и во напорите за негување на социјалното здравје на земјата, 10 години се малку и дека овој проект за следните 10 години треба да опфати низа промени. Почнувајќи од зголемувањето на платите, кое е тесно поврзано со намалувањето на придонесите, па се до зголемувањето на ефикасноста на работната сила, каде што образовниот систем мора да се поврзе со изборот на студенти во стручните области.
Не треба да се заборави важноста и улогата на медиумите на ова патување, кои треба безрезервно да ја поддржат оваа благородна иницијатива со колективни социјални придобивки. Заедно со универзитетите и образовните институции ќе треба да се потрудат да создадат нов менталитет кај младите, менталитет што ќе го зајакне уверувањето кај граѓаните дека нашата земја е изградена со чистиот придонес на сите.
Стопанската Комора на ова патување ќе биде непоколеблива во своите барања, затоа што нашата перспектива го гледа секој колатерален дел од овој негативен феномен, која од ден на ден е се почеста. Во меѓувреме, како институција, продолжуваме да бидеме најлојален партнер на бизнисот и на економијата воопшто.